Τζορτζ Κιούκορ - ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ

Οποιοσδήποτε στοχεύει σε κάτι συγκεκριμένο με παραδοσιακό τρόπο, πάντα θα σου το δίνει. Έλεγε.   Γεννημένος τον Ιούλιο του 1899 στην Νέα Υόρκη, ο μπαμπάς του λεγόταν Βίκτορ Κιούκορ και η μητέρα του Έλεν Κρος Κιούκορ, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της έβδομης τέχνης, ο  Τζορτζ Κιούκορ υπήρξε ένας ασυμβίβαστος  καλλιτέχνης οποίος σκηνοθέτησε πολλές ταινίες του κινηματογράφου, όπως  Grumpy, το 1930 ως βοηθός σκηνοθέτη, The virtuous sin το 1930 ως βοηθός σκηνοθέτη, The royal family Broadway το 1930 ως βοηθός σκηνοθέτη, Tarnished lady το 1931, girls about town το 1931,  What price Hollywood το 1932, a bill of divorcement το 1932, Rockabye το 1932, Our betters το 1933, Dinner at eighth το 1933, Little women το 1933, David Copperfield το 1935, Sylvia scarlet το 1935, Romeo and Juliet το 1936 (Βασίστηκε στην ομώνυμη τραγωδία του Σαίξπηρ). Το 1929 μετακόμισε στην Καλιφόρνια για λόγους εργασίας καθώς υπήρχε ζήτηση για βοηθητικούς ηθοποιούς.     Ο ίδιος πίστευε πως η ζωή του ξεκίνησε πριν γεννηθεί, το 1920 οργανώνει με θιάσους παραστάσεις στο θέατρο Lyceum θέατρο του Ρότσεστερ, το 1927 είναι διευθυντής στο Empire θέατρο της Νέας Υόρκης όπου και συνέρχεται με μεγάλα ονόματα της τέχνης, όπως την Έθελ Μπάρρυμορ. Το 1929 προσλαμβάνεται από την εταιρεία παραγωγής Paramount ως ελεγκτής κειμένων, το 1932 προχωρά σε μακρόχρονή συνεργασία με τον παραγωγό David Selzick  και αναγνωρίσθηκε  για την διασκευή του στο έργο του Καρόλου Ντίκενς, Ντέιβιντ Κόπερφιλντ. Υπήρξε υποψήφιος   για βραβείο Όσκαρ για τις ταινίες του Ντέϊβιντ Κόπερφιλντ  το 1935, αλλά και το Little woman το 1933, ενώ τιμήθηκε με το βραβείο Όσκαρ για την ταινία του My fair lady. 

Την αγάπη του για το θέατρο πήρε από την μητέρα του οποία μέσα από την τέχνη της μίμησης χάριζε στιγμές ψυχαγωγίας σε καλεσμένους της, συνήθιζέ να μιμείται ηθοποιούς εκείνης της εποχής, από τότε η μίμηση είναι ένα στοιχείο που συναντάμε έντονα στα έργα του, όπως το From what price Hollywood, Sylvia Scarlet, Camille (Η κυρία με τις καμέλιες),  Μαζί σου για πάντα (ταινία οποία βασίστηκε στο μυθιστόρημα με τίτλο Holiday του Φίλιπ Μπάρρυ), Κοινωνικά σκάνδαλα (ταινία οποία στηρίχθηκε στο θεατρικό έργο του Φίλλιπ Μπάρρυ με τίτλο Philadelphia story) οποίο  γράφτηκε για την Κάθριν Χέπμπορν), Εφιάλτης, Διπλή ζωή, Από το πλευρό του Αδάμ, The actress, It should happen to you, A star is born, Η διαβολογυναίκα, My fair lady (Ωραία μου κυρία).     Αρκετές φορές βρέθηκε στο στόχαστρο κριτικής, όπως του Φρανσουά Τριφό, του Ερίκ Ρομέρ,    με τις ταινίες David Copperfield και it should happen to you, ενώ ο  Γάλλος    Χένρι Λαγκλουά αναγνώρισε το ταλέντο του. Στις ταινίες του εντοπίζουμε διάφορα χαρακτηριστικά, όπως η ορθότητα, η αναδόμηση των φύλων, και η διαχείριση του παρελθόντος. 

Ο Τζορτζ Κιούκορ είχε σκηνοθετήσει πολλές ακόμη ταινίες, όπως το One hour with you το 1932, το What Hollywood price το 1932, a bill of divorcement  το 1932. Little woman το 1933, Dinner at eighth το 1933, our betters  το 1933. The wizard of  Oz το 1939, Silva Scarlet το 1935, David Copperfield το 1935, Ρωμαίος και Ιουλιέτα το 1936, Η κυρία με τις καμέλιες το 1936. Μαζί σου  για πάντα το 1938. Γυναίκες το 1939. Κοινωνικά σκάνδαλα το 1940, Susan and god το 1940. Το Philadelphia Story το 1940.  Το Two faced woman το 1941. Η Μορφή της γυναίκας το 1941. Her Cardboard lover το 1942 με τον Νόρμαν Σίρερ.  Keeper the flame το 1943. Εφιάλτης το 1944 όπου η Ίνγκριντ Μπέργκμαν βραβεύεται με Όσκαρ. Διπλή ζωή το 1947, Desire me το 1947 (στην πορεία αντικαταστάθηκε). Από το πλευρό του Αδάμ το 1949. Edward, my son το 1949. A life of her own το 1950. Born yesterday το 1950. The model and marriage broker, το 1951. The marrying kind το 1952. Pat and Mike το 1942. The actress το 1953. A star is born το 1954. It should happen to you το 1954. Bhawani junction το 1956 (βασισμένο στο βιβλίο του Τζον Μάστερς). Les Girls το 1957. Wilde is the wind το 1957. Let’s make love το 1960. Διαβολογυναίκα, το 1960. Fransz Lizst το 1960. Το Something’s  got to give το 1962, το The chapman report το 1960 (ταινία οποία βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ίρβιν Ουάλλας). My fair lady το 1964. Το Justine το 1969. Το Travels with my aunt το 1972. Το love among ruins το 1975. Το 1976 σκηνοθετεί το γαλάζιο πουλί με την Τζέιν Φόντα, την Άβα Γκάρντνερ, και η Ελίζαμπεθ Τέιλορ   οποίο στηρίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Μωρίς Μαίτερλινκ.   Το The corn is green το 1979. Το Rich and famous το 1981 (βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Τζον βαν Ντρούτεν), οποία και ήταν η τελευταία του ταινία. Έφυγε από την  ζωή τον Ιανουάριο του 1983. 

Κέρδισε διάφορα βραβεία, όπως το βραβείο Όσκαρ με την ταινία My fair lady το 1965, το 1966, το βραβείο bafta  με την ταινία My fair lady το 1965, αλλά και βραβείο emmy  για την ταινία love among the ruins το 1975. Υπήρξε πολλές φορές υποψήφιος για βραβεία, όπως με την ταινία David Copperfield, Romeo and Juliet, και gaslight (εφιάλτης). Πολλές φορές τα έργα του χαρακτηρίστηκαν ως Μιούζικαλ παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δεν είχε κλήση προς εκείνο το είδος. Έργα του Τζορτζ Κιούκορ οποία περιλαμβάνουν στοιχεία   Μιούζικαλ είναι το my fair lady, οποία βγήκε το 1964.  Ο Τζορτζ Κιούκορ βοήθησε πολλούς ηθοποιούς να δείξουν το ταλέντο τους,  όπως τον Κάρι κραντ, την Κάθριν Χέπμπορν, την Άντζελα Λάσμπερι,  Λιου Αϊρες, τον Σπένσερ Τρέΐσι, Τζέϊμς Μέϊσον, Ρόναλντ Κόλμαν, και Ρεξ Χάρρισον. Με τον Κάρι κραντ συνεργάστηκε στην ταινία  Μαζί σου  για πάντα το 1938. Με την Κάθριν Χέρμπορν συνεργάστηκε στις ταινίες Κοινωνικά Σκάνδαλα το 1940,  Μαζί σου  για πάντα το 1938, little woman το 1933, Από του πλευρό του Αδάμ το 1949, Σίλβα Σκάρλετ το 1935, A bill of divorcement το 1932, Πατ και Μάϊκ το 1952, Love among the ruins το 1975, The corn is green  το 1979, Travels with my aunt το 1972. Με την Άντζελα Λάσμπερι είχε συνεργαστεί στην ταινία Εφιάλτης το 1944.  Με τον Λιού Άϊρες είχε συνεργαστεί στην ταινία  Μαζί σου  για πάντα το 1938. Με τον Σπένσερ Τρέϊσι συνεργάστηκε στην ταινία  Keeper of the flame το 1943. Με τον Τζέϊμς Μέϊσον  συνεργάστηκε στην ταινία A star is born το 1954.  Με τον Ρόναλντ Κόλμαν συνεργάστηκε στην ταινία Διπλή  ζωή το 1947. Άλλες αξιόλογές συνεργασίες που πραγματοποίησε ήταν με την Τζέιν Φόντα, την Τζούντι  Γκάρλαντ  και την Μέρλιν Μονρόε, Ζακλίν Μπισσέ κ.α.  Ο Τζορτζ Κιούκορ  χάρισε σε όλους τους προαναφερόμενους ηθοποιούς οσκαρικές ερμηνείες οποίες ατυχώς ποτέ δεν βραβεύτηκαν, κατανοούμε πως αν είχαν βραβευτεί τότε η αξία του συγκεκριμένου σκηνοθέτη θα ήταν σήμερα ακόμη μεγαλύτερη.  Τέλος το 1982 βραβεύεται με τον Χρυσό Λέον για την προσφορά του στην 7η τέχνη, ενώ οι ταινίες του προβάλλονται την ίδια χρονιά στο μεγαλύτερο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Νέας Υόρκης. Η τελετής απονομής του βραβείου πραγματοποιήθηκε στην Βενετία, παρόντες ήταν μεγάλοι εκπρόσωποι του κινηματογράφου, όπως ο Ακίρα Κουροσάβα, ο Σατιαζίτ Ράι, κι ο Μάϊκλ Πάουελ, επίσης με το ίδιο βραβείο τιμήθηκαν o Κινγκ Βάϊντορ κι ο Φρανκ Κάπρα,  αμφότεροι σκηνοθέτες, όμως στην θέση του παρέλαβε το βραβείο ο ηθοποιός Χάρισον Φορντ. Έφυγε από την  ζωή τον Ιανουάριο του 1983 αφήνοντας μεγάλη κινηματογραφική κληρονομιά.  

Στην ταινία Philadelphia story οποία βγήκε το 1940 με τους Κάρι Γκραντ, Κάθριν Χέπμπορν,   Τζέϊμς Στιούαρτ (οποίος κέρδισε το όσκαρ), ρομαντική κωμωδία οποία είχε σαν βάση το ομώνυμο θεατρικό έργο του Φίλλιπ Μπάρρυ.  

Στην ταινία A star is born έκανε πρεμιέρα τον Ιανουάριο του 1954 στο Λος Άντζελες με μεγάλους ηθοποιούς, όπως η  Τζούντη Γκάρλαντ, ο  Τζέημς Μέϊσον, Αμάντα Μπλέϊκ, κ.α. 

Η ταινία Bhawani Junction κυκλοφορεί το 1956 και εκπροσωπεί ένα ξεχωριστό αμερικανικού κινηματογράφου, το λεγόμενο Runaway production, δηλαδή ταινίες οποίες γυριζόντουσαν έξω από τα σύνορα του Λος Άντζελες.     

Η ταινία Justine αρχικά ήταν να σκηνοθετηθεί από τον Τζόζεφ Στρικ οποίος όμως έφυγε λίγες εβδομάδες πριν την κυκλοφορία της ταινίας, και την θέση του παίρνει ο Τζορτζ Κιούκορ. Λανθασμένα πιστεύεται πως είναι ταινία του Κιούκορ. Ταινία οποία στηρίχθηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Λώρενς Ντάρρελ, και την σκηνοθέτησε με έναν τρόπο πειστικότερο ως προς το μυθιστόρημα.  

Η ταινία travels with my aunt χαρακτηρίστηκε από την αποχώρηση της  Κάθριν Χέπμπορν οποία αντικαταστάθηκε με την Μάγκι Σμιθ.    Η αλλαγή εκείνη επηρέασε προς το χειρότερο την υποδοχή της ταινίας, καθώς ολόκληρη στηρίχθηκε πάνω στην Κάθριν Χέπμπορν,   ενώ οι κριτικοί προδίκασαν την αδυναμία της Μάγκι Σμιθ  να ερμηνεύσει τον χαρακτήρα οποίος αρχικά προοριζότανε για την Κάθριν Χέπμπορν. Μετά την αντικατάσταση την αποχώρηση της Κάθριν Χέπμπορν υπήρξε υποψήφια για τον ρόλο της, η Άντζελα Λόσμπερι. Η ταινία κυκλοφόρησε το 1972.  

Οι ταινίες Love among the ruins (1975) και The corn is green (1979) ήταν τηλεοπτικές ταινίες. Στην πρώτη ταινία έπαιζαν η Κάθριν Χέπμπορν και ο Λόρενς Ολίβιε οποίος και έδωσε μια από τις καλύτερες ερμηνείες του, ενώ η δεύτερη αποτέλεσε την τελευταία συνεργασία του σκηνοθέτη με την Κάθριν Χέπμπορν.     

Η ταινία Σύλβια Σκάρλετ  γυρίστηκε το 1935 και κυκλοφόρησε το 1936. Έπαιζαν μεγάλοι ηθοποιοί, όπως ο Κάρι Γκραντ και η Κάθριν Χέπμπορν. Πρόκειται για διασκευή από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Κόμπτον Μακένζι.    

Η ταινία Rich and famous είναι του 1981 και βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του  Τζον Βαν Ντρούτεν. Στην ταινία αυτή έχουμε την μεγάλη ηθοποιό  ζακλίν Μπισσέ.   Πρόκειται για την τελευταία ταινία του  Τζορτζ Κιούκορ 

Η ταινία What Hollywood price πρόκειται για μια από τις πρώτες ταινίες του Τζορτζ Κιούκορ με τις ταινίες Rockabye και A bill of divorcement οποία κυκλοφόρησε το 1932 με την Κόνστανς Μπένετ, τον Νηλ Χάμιλτον, κ.α. Πρόκειται για την ιστορία ενός αλκοολικού σκηνοθέτη και μιας σερβιτόρας.  

Η ταινία A bill of divorcement είναι του 1932 με την Κάθριν Χέπμπορν και τον Τζον Μπάρυμορ, Μαρί Ντρέσλερ,  Τζιν Χάρλοου, κ.α.  

Η ταινία Little women είναι του 1933 και πρόκειται για την πρώτη διασκευή στον ομιλών κινηματογράφο, κι ασχολείται με τις δυσκολίες που υπήρχαν στην διάρκειά της παγκόσμιας ύφεσης.  Συγγραφείς του είναι η Λουίζα Μέι Άλκοτ και Νομπούκο Γιοσίγια, με την Κάθριν Χέπμπορν.  

Η ταινία Dinner at eight  του 1933 με την Μαρί Ντρέσλερ, τον Τζιν Χάρλευ, τον Λι Τρέισι, τον Ουάλας Μπέρρυ κ.α.   

Η ταινία Our betters είναι διασκευή από το ομώνυμο μυθιστόρημα του ιρλανδού Ουίλιαμ Σόμερσετ Μομ, το 1933, και παίζουν η Κονστάνς Μπένετ κ.α.   

Στην ταινία Wizard of  Oz είχε εργαστεί ο δεύτερος σκηνοθέτης την περίοδο κυκλοφορίας της ταινίας Όσα παίρνει άνεμος, την διετία 1939 – 1940. Αντικατάστησε τον σκηνοθέτη Ρίτσαρτ Θορπ, και ξεχώρισε για τον  τρόπο με τον οποίο σκηνοθέτησε την Τζούντι  Γκάρλαντ. Τελικά την σκηνοθεσία του συγκεκριμένου έργου ανέλαβε ο Βίκτορ Φλέμινγκ    

Η ταινία Camille βγήκε το 1936 με την κρέτα κάρμπο και βασίζεται στο μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου Δουμά με τίτλο η κυρία με τις καμέλιες. Έπαιζαν η  Γκρέτα Κάρμπο, ο Ρόμπερτ Τέιλορ     

Η ταινία Women είχε βγει το 1939 με μεγάλη επιτυχία.  Έπαιζαν η Τζόαν Κρόφορτ, η Ρόζαλιντ Ράσελ, η Πωλέτ Γκοντάρ, κ.α.     

Η ταινία  Adam’s Rib είναι μια κλασσική κωμωδία οποία κυκλοφόρησε το 1949 μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο με την Κάθριν Χέπμπορν και τον Σπένσερ Τρέισι. Κ.α.   

Η ταινία Romeo and Juliet πρόκειται για ένα έργο βασισμένο στην ομώνυμη τραγωδία του Ουίλιαμ Σαίξπηρ και βγήκε το 1936. Μαζί με τις ταινίες Camille (1936), it should happen to you (1954), και το les girls (1957)  ανήκει στην κατηγορία των ταινιών του Κιούκορ οποίες βρέθηκαν στο στόχαστρο κριτικών, εξετάζεται η υποδοχή των από το κοινό και όλοι οι πρωταγωνιστές της εκάστοτε ταινίας είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν εκείνες τις κριτικές. 

Η ταινία Double life (διπλή  ζωή) μια από τις πρώτες - με μεγάλη επιτυχία -  ταινίες του  Τζορτζ Κιούκορ οποία βγήκε το 1947 με τους Ρόναλντ Κόλμαν  οποίος ήταν υποψήφιος για βραβείο Όσκαρ. Επίσης η συγκεκριμένη ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ.   

Στην  ταινία Born yesterday φαίνεται το άστρο της Judy Holiday οποία κερδίζει το βραβείο Όσκαρ για την ερμηνεία της ως Billie Down, ενώ έπαιζαν επίσης ο William Holden, Broderick Crawford κ.α.  Βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Άλμπερτ Μανχάϊμερ. Ήταν υποψήφια για Όσκαρ σκηνοθεσίας και φωτογραφίας.     

Στην ταινία It should happen to you το 1954 πραγματοποιεί την πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ο Τζακ Λέμον, επίσης έπαιζαν η Τζούντι Χόλιντεϊ κ.α. 

Εν τέλει είχαμε το My fair lady μια πολύ σημαντική ταινία του Τζορτζ Κιούκορ το 1964 με τον Ρεξ Χάρισον, Όντρι Χέπμπορν, Στάνλεϊ Χόλοουει, κ.α. Είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα του  Τζορτζ Μπέρναρ Σω με τίτλο Πυγμαλίων και κέρδισε οκτώ βραβεία Όσκαρ, δύο εξ’ αυτών κέρδισαν ο Ρεξ Χάρισον και η Όντρι Χέπμπορν για τις ερμηνείες τους.      

Συμπεραίνουμε λοιπόν πως ο Τζορτζ Κιούκορ ήταν ένας σκηνοθέτης με μεγάλη  αγάπη για τον κινηματογράφο,  και την τέχνη γενικότερα. Συνδύαζέ έντονα τον κινηματογράφο με το θέατρο, την αγάπη του  για τα μυθιστορήματά, αλλά και την συνεισφορά του στην ανάδειξη σημαντικών καλλιτεχνών που υπηρέτησαν τον κινηματογράφο.        

Υ.Σ. Ο Τζωρτζ Κιούκορ ήταν να σκηνοθετήσει την ταινία Όσα παίρνει ο άνεμος (gone with the wind)  το 1940. Εκείνος έκανε τα κάστινκς αλλά και όλους τους ελέγχους της ταινίας, όμως εν τέλει κάποιοι λόγοι τον έκαναν να φύγει από την ταινία.  Τελικά την ταινία εκείνη σκηνοθέτησε ο Βίκτορ Φλέμινγκ.  Οι ταινίες Philadelphia story και Κοινωνικά σκάνδαλα το 1940 είναι η ίδια ταινία.   Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ωφελήθηκαν οικονομικά με αποτέλεσμα να στηρίζονται κινηματογραφικές παραγωγές έξω από το Hollywood.  

Ευχαριστώ για την πολύτιμη τον βοήθεια τον συνεργάτη μου Λεονάρντο Θίμο.  

Βιβλιογραφία. 

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:George_Cukor_4_Allan_Warren.jpg

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:George_Cukor_3.jpg 

Cukor, G. (2001). George Cukor: Interviews. Univ. Press of Mississippi.

McGilligan, P. (2013). George Cukor: A Double Life. U of Minnesota Press.

Ντυπρέ, Μ. (2013). Cabaret (1972): η διαδρομή από το καμπαρέ στο μιούζικαλ.

Brown, K. R. (1975). On Cukor.

Helford, E. R. (2020). What Price Hollywood?: Gender and Sex in the Films of George Cukor. University Press of Kentucky.

https://www.pbs.org/wnet/americanmasters/george-cukor-on-cukor/564/

https://muse.jhu.edu/article/813602

https://www.youtube.com/watch?v=Wj46R52i-JA

is Born, A. S. (1954). George Cukor. Perf. Judy Garland, James Mason, Jack Carson.

Rudolph, K. (2011). The Golden Era of Hollywood: The Making of The Wizard of Oz and Gone with the Wind. Voces Novae, 3(1), 22.

https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1965

http://awards.bafta.org/award/1966/film/film

English, D., Isham, M., Pearman, V., Loos, A., & Luce, C. B. (2008). The women. Picturehouse.

Hollywood, W. P. Elyce Rae Helford.

Lady, M. F. Audrey Hepburn in the Film My Fair Lady.

Farber, M. (1963). The Fading Movie Star. Commentary, 36(1), 55.

https://archive.org/details/dapper-scarlett

McBride, J., & McCarthy, T. (1981). Jacqueline Bisset on'Rich and Famous'. Film Comment, 17(5), 45.

Kanno, Y. (2020). When Marnie was There: Female friendship film and the genealogy of queer girls’ culture. In Routledge Handbook of Japanese Cinema (pp. 68-80). Routledge.

https://www.youtube.com/watch?v=YnpVzyhNjs4

Espinosa, D. (2014). Holiday (1938), or How Living to Work and Make Money Cannot by Happiness. Filmhistoria online, 24(2).

Sharot, S. (2015). Social class in female star personas and the cross-class romance formula in Depression-era America. Screen, 56(2), 172-194.

Schanie, A. (2010). Movie Confidential: Sex, Scandal, Murder and Mayhem in the Film Industry. Clerisy Press.

Pfeiffer, L. (2006). The Complete Idiot's Guide to Classic Movies: Facts, Trivia, and Behind-the-Scenes Stories from the Best Movies of All Time. Penguin.

La Cruz, A. (1998). Is' who wears the pants' an empty question? Comedy and marriage in Adam's Rib. Bells: Barcelona English language and literature studies, 133-142.

https://www.albany.edu/writers-inst/webpages4/filmnotes/fnf03n8.html

Kuntz, J. (1979). George Cukor. Film Quarterly (ARCHIVE), 32(4), 40.

Phillips, G. (1972). George Cukor. Film Comment, 8(1), 52.

Desowitz, B. (1983). Kubrick: Inside a Film Artist's Maze. Film Quarterly (ARCHIVE), 36(4), 48.

Huber, C. (2020). What Price Hollywood?: Gender and Sex in the Films of George Cukor.

Phillips, G. (1972). George Cukor. Film Comment, 8(1), 52.

Lennard, D. (2015). Libel, Scandal, and Bad Big Names: It Should Happen to You, Les Girls, Camille, and Romeo and Juliet.

McBride, J. (1973). Joseph McBride on What Price Hollywood?. Film Comment, 9(3), 60.

La Cruz, A. (1998). Is' who wears the pants' an empty question? Comedy and marriage in Adam's Rib. Bells: Barcelona English language and literature studies, 133-142.

Brown, S. (2016). George Cukor: Hollywood master, edited by Murray Pomerance and R. Barton Palmer, Edinburgh, Edinburgh University Press, 2015, 186 pp.,£ 65.00 (hardback), ISBN 978-0-74-869356-6.

Kaufman, G. S., Ferber, E., Cukor, G. D., Selznick, D. O., Marion, F., Mankiewicz, H. J., ... & Axt, W. (1932). Dinner at eight. Doubleday, Doran, Incorporated.

Wilson, L. K. (2014). Frances Marion, Studio Politics, Film Censorship, and the Box Office: Or, the Business of Adapting Dinner at Eight at MGM, 1933. Literature/Film Quarterly, 42(1), 373.

Bruti, S., & Vignozzi, G. (2021). The Representation of Spoken Discourse in Little Women: A Journey through its Original and Dubbed Adaptations. Textus, 34(1), 23-46.

McBride, J. (1973). Joseph McBride on What Price Hollywood?. Film Comment, 9(3), 60.

Tomaiuolo, S. (2019). Remembering Dickens: David Copperfield on Italian Television. Dickens Quarterly, 36(4), 318-328.

Silva, E. M. (2014). Redeeming the Old South in David O. Selznick’s Gone with the Wind.

Torres, M. J. (2004). O picaresco e as hipóteses de heteronimia no cinema de João César Monteiro. Comunicação apresentada no SOPCOM.

Soncini, S. (2008). Re-locating Shakespeare: Cultural Negotiations in Italian Dubbed Versions of Romeo and Juliet. In Performing National Identity (pp. 235-248). Brill.

Johnson, K. N. (2017). Consumptive Chic: The Postfeminist Recycling of Camille in Baz Luhrmann’s Moulin Rouge!. In Prostitution and Sex Work in Global Cinema (pp. 219-240). Palgrave Macmillan, Cham.

McBride, J. (1973). Joseph McBride on What Price Hollywood?. Film Comment, 9(3), 60.

Curtas, H. (2011). The Fifth Avenue Anti-Stuffed Shirt and Flying Trapeze Club: A Reading of George Cukor's HOLIDAY. American Society for Aesthetics Graduate E-journal, 3(2).

Melear, M. A. (2003). The Philadelphia Story. TCM article)(http://www. tcm. com/tcmdb/title. jsp.

Cukor, G., Grant, C., Hepburn, K., Stewart, J., & Stewart, D. O. (1940). The Philadelphia Story. MGM.

Mehr, L. H. (2010). Dressing the Part. Performing Arts Resources, 27, 69.

Sarris, A. (1978). CUKOR. Film Comment, 14(2), 42.

Hausmann, V. (2015). “The Hard Shining Brightness of You”: Witnessing the Assumption of a Body in George Cukor's A Woman's Face. Camera Obscura: Feminism, Culture, and Media Studies, 30(2), 55-87.

Nochimson, M. P. (2014). George Cukor (pp. 76-84). Oxford: Routledge.

Trumpbour, J. (2009). Theaters of Occupation: Hollywood and the Reeducation of Postwar Germany. By Jennifer Fay.(Minneapolis: University of Minnesota Press, 2008. xxx, 228 pp. Cloth, 67.50,ISBN978-0-8166-4744-6.Paper, 22.50, ISBN 978-0-8166-4745-3.).

Keil, C. (2022). 7 George Cukor and the Case of an Actor’s Director: Hepburn and/or Tracy in Little Women, The Actress, Keeper of the Flame, Adam’s Rib, and Pat and Mike. In George Cukor (pp. 107-123). Edinburgh University Press.

Desowitz, B. (1983). Kubrick: Inside a Film Artist's Maze. Film Quarterly (ARCHIVE), 36(4), 48.

Bernardoni, J. (1983). George Cukor. Film Quarterly (ARCHIVE), 36(4), 49.

Lady, M. F. George Cukor: A Double Life.

Rice, C., Hopkins, A., & Potter, J. (2000). Audrey Hepburn. Pearson Education.

Quirk, L. J., & Schoell, W. (2002). Joan Crawford: The Essential Biography. University Press of Kentucky.

Carruthers, L. (2022). 5 Modulations of the Shot: The Quiet Film Style of George Cukor in What Price Hollywood?, Born Yesterday, Sylvia Scarlett, and My Fair Lady. In George Cukor (pp. 77-91). Edinburgh University Press.

Cukor, G. George Cukor: Hollywood Master.

Luft, L., & Vance, J. (2018). A Star is Born: Judy Garland and the Film that Got Away. Hachette UK.

deSouza, A. (1997). Return to Bhowani Junction. Amerasia Journal, 23(2), 125-136.

Fortmueller, K. (2016). Encounters at the Margins of Hollywood: Casting and Location Shooting for Bhowani Junction. Film History, 28(4), 100-124.

Phillips, G. (1972). George Cukor. Film Comment, 8(1), 52.

Roberts, A. (2020). Filmography. In Idols of the Odeons (pp. 308-319). Manchester University Press.

Brook, V. (2020). On Helford's What Price Hollywood.

Helford, E. R. (2014). Theatricality and Female Drag in Three Films by George Cukor. Feminist Media Studies, 14(4), 593-607.

Brook, V. (2020). On Helford's What Price Hollywood.

Pomerance, M. (Ed.). (2015). George Cukor: Hollywood Master. Edinburgh University Press.

Clark, R. (1999). Illusion and Deception in Cukor's" Justine". Cineaction, 76-79.

Lippe, R. (1999). " Travels with My Aunt": Romanticism and Aging. Cineaction, 16-19.

Mc Bride, J., & McCarthy, T. (1981). Carry on, Cukor. Film Comment, 17(5), 41.

Clarens, C. (1983). The Cukor Touch. Film Comment, 19(2), 58.

Mc Bride, J., & McCarthy, T. (1981). Carry on, Cukor. Film Comment, 17(5), 41.

Piñeiro, M. (2016). Loose Fit. Film Comment, 52(1), 11.

Hardie, M. (2017, May). Novel Circulations: Old Acquaintance, Rich and Famous, La Flor de Mi Secreto. In Novel: A Forum on Fiction (Vol. 50, No. 1, pp. 112-122). Duke University Press.

Mc Bride, J., & McCarthy, T. (1981). Carry on, Cukor. Film Comment, 17(5), 41.

Κωνσταντίνος Γαβρόγλου